သမိုင်း အလိမ်မခံရအောင်

မြန်မာသတ္တ ။ မွန် လေးဝ ။ရှမ်းကသုံးဆယ် ။ ခြောက်ဆယ်ကုလား ။ လူမျိုး တစ်ရာ့ တစ်ပါး   သင်္ကေတ ဆောင်ပုဒ်ကဗျာ အရ   ကုလားလူမျိုး (၆၀) ဆိုတာ  သိရှိနိုင်မည် ဖြစ်သည်။

ယင်းလူမျိုး (၆၀) ဆိုသည်မှာ
၁။ ကလယ်   ၂။ ပသီ  ၃။  ဘုရင်ချီ  ၄။ဇော်ဂီ  ၅။မာလီ  ၆။ဘော်ရီ  ၇။ ဟိန္နူ  ၈။ ရေဆူ  ၉။ သောကုတ်   ၁၀။ လဟုတ်  ၁၁။ဒေါရား   ၁၂။ပုဏ္ဏား   ၁၃။ ပသျှူး  ၁၄။ခန္တီ  ၁၅။တပသီ  ၁၆။ဟာရီ  ၁၇။ဝေသာခ   ၁၈။ပဋိစ္စယာ   ၁၉။ဥစ္စယာ  ၂၀။စန္ဒ  ၂၁။စင်ကြံ    ၂၂။သုတ္တံ   ၂၃။ဗျာပါ   ၂၄။ မိစ္ဆာ   ၂၅။ဆကဲ  ၂၆။ဦးဗြဲ   ၂၇။အိပ်ကပ်   ၂၈။ကလပ်   ၂၉။ ဒေါဏ  ၃၀။မစ္ဆ   ၃၁။ဒေါလာ   ၃၂။ဒါရက  ၃၃။ဒါရက    ၃၄။ပန္ထ    ၃၅။ခြေချုပ်    ၃၆။ဟိန္ဒုတ်   ၃၇။လဘဲ   ၃၈။သင်းတွဲ   ၃၉။သတုံ    ၄၀။ယုံ   ၄၁။သောယ   ၄၂။ဒေါရဏ  ၄၃။လေန္တိက  ၄၄။တောဘ  ၄၅။ပလဝါ    ၄၆။မောလိပ်    ၄၇။ကာလီ   ၄၈။ကြမ်းတန်   ၄၉။ဇဟုတန်   ၅၀။သုတံ  ၅၁။ကလံ   ၅၂။တောဘ   ၅၃။ပဏ္ဍိတ်  ၅၄။တိတ်က   ၅၅။ရေဆ  ၅၆။ဖုသ   ၅၇။ဘင်္ဂါလီ   ၅၈။ဗာရာဏသီ
၅၉။သိန်းခို   ၆၀။  အင်္ဂလိပ်တို့  ဖြစ်ကြသည် ။

အထက်ပါ ကုလားမျိုး (၆၀) ရှိသော်လဲ  မြန်မာနိုင်ငံသို့  ရောက်ရှိလာကြသော  ကုလားလူမျိုးများကို
၁။  မောလိပ် ကုလား
၂။ပသီ ကုလား
၃။ ဟိန္နူ  ကုလား
၄ ။  ဒုံး (ဟိန္နူပွား)ကုလား
၅ ။ဟာရီ ကုလား
၆။  သင်္ချီ ကုလား
၇။ဘင်္ဂါလီ ကုလား  ဟူ၍ အသုံးအနှုန်းများဖြင့်  ခွဲခြားထာသည်။ ရခိုင်ဘုရင်များသည်   ထိုကုလားများကို  အမျိုးအစါးခွဲကာ   ခိုင်းစေ  အသုံးပြုခဲ့ကြောင်း  တွေ့ရှိရသည် ။

"ကမန် နှင့် ရိုဟင်ဂျာ"  ဆိုသော  အမည်ကို  ကုလားမျိုး (၆၀)တွင်   မတွေ့ရသလို  ရခိုင်ရာဇဝင်တွေ၌လဲ  မည်သည့်ခေတ်  အချိန်ခါကမျှ  ယင်းနာမည်မျိုး  မရှိခဲ့ဖူးချေ။

အဆိုပါ ကုလားမျိုး (၆၀)အနက်  အစ္စလာမ်ဘာသာ ကိုးကွယ်ကြသော  လူမျိုးများကို   မုသလမံ  ဝေါဟာရမှ  မူဆလမံ  ဖြစ်လာသည် ။  ထိုမှတစ်ဆင့်  မူဆလင် ဟူသော  ဝေါဟာရသို့  ပြောင်းလဲလာခဲ့ခြင်း ဖြစ်သည် ။

အစ္စလာမ်ဘာသာ  ကိုးကွယ်သော  မုသလမံ (မူဆလင်) ကုလာများသည်   ထိုခေတ် ထိုအချိန်ခါကပဲ   ကောက်ကျစ်ယုတ်မာကြောင်း  ထင်ရှားလှပေသည် ။ နောက်ပြီး  အခိုင်းအစေ ကျွန်အဖြစ်  အသုံးပြုကြောင်းလဲ   ထင်ရှားလှပေသည် ။

ဓညဝတီ  အရေးတော်ပုံကျမ်း ။ အပိုဒ်  ၁၄  ။စါ  ၂၅ တွင်
" မုသလမံ ကုလားတို့မှာ   အကောက်အဆိုးများသည်  အမိန့်တော်ရှိ၍ ကုလားဌာန  လူပေါင်းငါးရာ အနက် တစ်ရာကို  တန်ဆာသိမ်း၍  မိန်းမစိုး မောလိပ်အစို့ တို့မှာ ဖြည်တော်မူသည်။  လေးရာ ကုလားတို့မှာ စီရီရေခပ်အစို့ တို့မှာ  ဖြည့်တော်မူသည် " ဟူ၍  တွေ့ရသလို
အပိုဒ် ၂၃  စါ  ၄၄  တွင်လည်း
" မုသလမံ ကုလားတို့အမျိုး မျောက်နှင့်တူသည်   သင်တို့ကို ယုံသောသူသည်  မြေလုံးနှင့် ဖက်ရွက်  မိတ်ဆွေပြုကြသည့်ပမာ  နှစ်ဦးနှစ်ဖက်  ပျက်ချေသည်    အမိန့်တော်ရှိ၍ တန်ဆာသိမ်းပြီး  မိန်းမစိုး မောလိပ် အစို့မှာ ဖြည့်တော်မူလေသည်"  ဟူ၍  တွေ့ရှိရပေသည် ။

အစ္စလမ်ဘာသာ ကိုးကွယ်သော ကုလားများကို  ထိုခေတ်အခါကပဲ  ရခိုင်များမှ  မျက်နှာသာ  မပေးခဲ့ပေ   ဘာသာလဲဆိုး  လူလဲဆိုးသမို့  ကျွန်အဖြစ်နဲ့သာ  အသုံးပြုလေသည် ။
ထိုကုလားများကို
အသုံးပြုပုံများကို  ဖေါ်ပြပေးပါမည်။

#မောလိပ်ကုလား
ထိုကုလားများကို ဂွေးဥ သင်းကွတ်ထားပြီး  နန်းတွင်းသူတွေနှင့်  မိဖုရားများကို  စေါင့်ရှောက်ပေးကြရ၏ ။

#သင်္ချီကုလား
ဘုရင့်တပ်မတော်သုံး  ဓါး လှံ လေး မျှား  ဒိုင်း လွှား ကာ  စသည်များကို  လုပ်ဆောင်ပေးရ၏။

#ဟာရီကုလား
နန်းတွင်း  မြို့တွင်း ရှိနေသော  မိလ္လာစသော  အညစ်အကျေးများနှင့်  အမှိုက်သရိုက်များကို  ရှင်းပေးရသည်။

#ပသီကုလား
ထိုးကုလားများ ကိုတော့  ဆိုးသွမ်းမှုလွန်ကဲလို့  နန်းတွင် ဝင်လျှင်  မြို့ရွာတွေသွားလာလျှင်  စစ်ဆေးခံရ၏။

#ဘင်္ဂလီကုလား
သျှာသျှူဂျာ  ကျဆုံးပြီးနောက်  နေရပ်ဌာနေ  မပြန်ပဲ  သောင်တင်ကျန်နေခဲ့ပြီး   ရခိုင်လူမျိုးနဲ့ မတည့်ဆုံးကုလား ။

#ဟိန္ဒူကုလား(ဒုံးကုလား)
ထိုကုလားများကို   ဘရင့် ကျွန်တွင်  ထားရှိခြင်း နဲပါး၏ ။  ရန်မူတဲ့ စိတ်  ရန်လိုတဲ့စိတ် နဲပါးပြီး  လူမျိုးတိုင်းနဲ့  တည့်အောင်နေတတ်သည်။
သို့ပေမယ့်  ထိုကုလားများသည်   ရခိုင်ဘုရင် ဆီမှာ အခွန်ဆောင်ရ၏ ။  ဗုဒ္ဓဘာသာထဲသို့လဲ  ကူးပြောင်းဝင်ရောက်ကြသည် ။

ထိုကုလား လူမျိုးများ အမူအကျင့်ဆိုများကို  ကောင်းကောင်း သိနေပါလျှက်နဲ့   ယခု ခေတ်ရောက်သော အခါမှ  ကမန်  လို့ လိမ်လိုက်နဲ့  ရိုဟင်ဂျာလို့ လိမ်လိုက်နဲ့  လိမ်ချင်တိုင်း လိမ်နေတော့သည် ။

ယင်းသို့  မျိုးရိုးဗီဇ မူပျက်နေသူများနှင့်  ရခိုင်တို့  ဆက်စပ် ပတ်သက်ခဲ့မှုကို  အခွင့်ကောင်းယူပြီး
ရခိုင်ရာဇဝင်၌  လေးလက်နက်ကိုခေါ်သော  ကမန်  ဟူသော အမည်နာမကို  လူမျိုးတစ်မျိုး၏ အမည် အနေဖြင့်  ဖန်တီးကာ  တောင်းဆိုနေကြခြင်းဖြစ်သည် ။

ရခိုင်ရာဇဝင်ကျမ်းတို့၌ ဖေါ်ပြပါရှိသော  အထောက်အထားများကို  ကြည့်ခြင်းအားဖြင့်   အစ္စလမ်ဘာသာ  သက်ဝင်ယုံကြည်သူ  မုသလမံ(မူဆလင်) ကုလား တို့မှာ  အမျိုးအမည်  ခွဲခြားထားသော်လဲ  အမူအကျင့်တွေဟာ  အတူတူပဲဆိုတာ  လေ့လာ တွေ့ရှိရသည် ။
ရိုဟင်ဂျာ   အမည်ခံခွင့်မရသဖြင့်  ကမန် အမည်ခံချင်သော  ကုလားများကို  ကြည့်၍ သိနိုင်သည် ။   ကုလားတို့ရဲ့  အဓိက  ရည်ရွယ်ချက်မှာ   တိုင်းရင်းသား  အယောင်  ဆောင်ပြီးလျှင်   လူမျိုးရောကာ   ဗုဒ္ဓဘာသာ ပျောက်ကွယ်သွားရန်နှင့်  အစ္စလာမ်ဘာသာ ထွန်းကားရန်သာ  အဓိက ရည်ရွယ်ချက်ဖြစ်သည် ။

ကမန် လေးတပ်တွင်  ကုလားများ ကျွန်အဖြစ် အမှုတော်ထမ်းခဲ့သည်ကို  အခွင့်ကောင်း ယူ၍  လူမျိုးအမည်ဖြစ်လေဟန်  ပုံမှားရိုက်ကာ  ကမန်လူမျိုး ဖြစ်အောင်  သမိုင်းလိမ်ခဲ့၏ ။   အစိုးရကလဲ  သမိုင်းမလေ့လာ  မစူးစမ်းပဲ  တိုင်ရင်းသား ဖြစ်ခွင့်ပေးခဲ့ကြတယ် ။   ထို့ကြောင့်  ကုလားလူမျိုး  တိုင်းရင်းသားဖြစ်တယ်ဆိုပြီး   စစ်တကောင်းသားများလဲ   တလိမ့်လိမ့်ဝင်လာပြီး
ကမန်လိုလို   ဘင်္ဂလီ လိုလိုနဲ့  ရောကော သောကော  ရှုပ်ထွေးပွေလိမ် နေရခြင်းဖြစ်သည် ။
ယခုအခါ  ကုလားရဲ့မူအကျင့်တိုင်း  ရိုဟင်ဂျာ  ရိုဟင်ဂျာနဲ့  တိုင်းရင်းသား တောင်းနေလေပြီ ။  သည်ကိစ္စကို  သမိုင်း မလေ့လာပဲ  ပေါ့ပေါ့တွေးရင်  တိုင်းပြည်နဲ့  လူမျိုးအတွက်  အရမ်း အန္တရာယ် များပါတယ် ။

ခေတ် အဆက်ဆက်  ရခိုင်ပြည်မှာ  ကျွန်အဖြစ် အမှုထမ်းနေသောသူတွေထဲမှာ   ဂျပန်လူမျိုး တွေလဲရှိခဲ့တယ် ။
လီကွန်ဒိုနို ခေါ် စါမူရာအိ ဆိုလျှင်  သူ့ ဓါးတပ်နဲ့အတူ  ရခိုင်ပြည်မှာ  အမှုထမ်းခဲ့တယ်
သို့ပေမယ်  ထိုဂျပန် တပ်ကြီးဟာ  အချိန်တန်တော့လဲ   နေရပ်ပြန်ကြတာပါပဲ ။
အင်္ဂလိပ် နယ်ချဲ့သည်ဖြစ်စေ  ဂျပန် နယ်ချဲ့သည်ဖြစ်စေ   အချိန်တန်တော့  ပြန်ကြတာချည်းပဲ ။   အစ္စလာမ်ဘာသာဝင်  ကုလားတို့သည်ကား  ညောင်လို  အမြစ်တွယ်ပြီး  ကပ်ရပ် နေတဲ့အမျိုးပါ ။  ထို့ကြောင့်  ကမ္ဘာမှာ  အရက်စက်ဆုံးနဲ့  ကြောက်စရာ အကောင်းဆုံး  နယ်ချဲ့ဝါဒီများသာ  ဖြစ်ပါကြောင်း  အထူးသတိပြုသင့်သည် ။

နိဂုံးချုပ် အနေနဲ့ပြောရလျှင်
သမိုင်းကို  မသိပဲ  မစူးစမ်း မလေ့လာပဲ  ကုလားကို  တိုင်းရင်းသား မသက်မှတ်ကြပါနဲ့    တိုင်းပြည်နဲ့လူမျိုးရဲ့  အန္တရာယ်ကို  ကြိုတင် မတွေးဆပဲ  အလွယ်တကူ  ဆောင်ရွက်ပေးခဲ့လို့  ကမန်  ဆိုတဲ့  လူမျိုး ပေါ်ပေါက်ခဲ့ပြီးပြီ ။  ထို  ကမန်ကို  အခွင့်ကောင်းထပ်ယူပြီး  ရိုဟင်ဂျာ ဆိုတဲ့  ခြေလှမ်းထပ် လှမ်းလာခဲ့ပြီ ။     ကြိုတင်ကာကွယ်တားဆီး နိုင်အောင်  သမိုင်းကို  လေ့လာပါ ။  အစ္စလာမ် ကုလားအကြောင်းကို  လေ့လာပါလို့  ပြောချင်ပါတယ် ။

သမိုင်း အထောက်အထားများနှင် ချိန်ဆပြီး  အစ္စလာမ် သမိုင်းလိမ်များ အကြောင်း မြန်မာပြည်သူ ပြည်သားများ   ဝေခွဲတတ်ပါစေ

--------------   ---------------------------------------------------------------    
cd                                
ကိုးကား ။
ရခိုင် အင်းစေါက်ရာဇဝင်
ဓညဝတီ အရေးတော်ပုံးကျမ်း
မဟာပညာကျော် လျှောက်ထုံး
ကုန်းဘောင်ဆက် မဟာရာဇဝင်တော်ကြီး
ဓညဝတီရာဇဝင်သစ်ကျမ်း
ရခိုင်မဟာရာဇဝင်တော်ကြီး
ရခိုင်ဒင်္ဂါးများ
ရတနာရွှေမြေ
ရက္ခပူရဒွါဒသရာသီ ဋီကာကျမ်း
ဒွါရာဝတီ အသျှင်ကုသလမှတ်စု
ရမ္မာဝတီ ၆၄ ခုစစ်တမ်း။<<

<(မူရင်း)မှ။
CoPyကူးယူ၍တင်ပြပါသည်။

(#သမိုင်း) #ရက္ခိတလမ်းစဉ်
#Arakan Dream(2020)
#Credit-ပါ_
ပေတိုး(အမုန်းခံ)ရွှေဘို။
(3-3-2018)